این بنده عریضه نگار دختری هستم جوان از اهل فرانسه، بسیار نجیب، اما این جنگ ناگهان مکنت طایفه مرا بر باد داد و چون خواب و خیال من از طفولیت همیشه این بود که در مملکت آن اعليحضرت زندگانی نمایم، لهذا، خوشبخت و سعادتمند خواهم بود که مستدعیات مرا آن اعليحضرت پذیرند.......به علاوه صاحب آواز و از علم موسیقی باربطم،طوری که داعیه دارم که با بهترین آوازه خوانهای فرنگ همسری نمایم، اگر چنانچه اصالت مانع نبود و نجابت طایفه ای دامنگیر نشده بود، هر آینه اقوامم مرا اجازه به آوازه خواندن در تماشاخانه ها می دادند
استدعا و اصرار دختر فرنگی 23 ساله مبنی بر همراهی با ناصرالدین شاه و اقامت در دربار ایران...


ناصرالدین شاه در سال 1290 ه.ق برای اولین بار به فرنگستان سفر کرد . و خاطرات خود را به رشته تحریر در آورد. ناصرالدین شاه در این سفر که توسط میرزا حسین خان سپهسالار ترتیب داده شده بودبه همراه عده ای از درباریان از اروپا دیدن کرد و از ممالک ، شهرها و مناطق دیدنی آنجا در خاطراتش قلمفرسایی کرد که بعضی از آنها عبارت بودند از:

رودخانه ولگا،حاجی طرخان،یادگارهای پطر کبیر،سارتسین،مسکو،کرملین، پطرزبورگ،پطرهوف،موزه ارمیتاژ،آلمان،برلین، پوستدام،کُلن،فرانکفورت،ویسبادن،دارمشتاد،بادن باد،اسپا،بلژیک،بروکسل، انگلستان،لندن،ویندزور،کارخانجات اسلحه‌سازی،آلبرت حال، موزه‌ مادام تسو،پورتسموت،گرینویچ،رودخانه تایمز،لیورپول، قلعه سیاه و قدیم لندن، پاریس،اقامت و سیاحت در فرانسه ،شانزه لیزه ،موزه لوور،مقبرۀناپلئون،مجسمۀژاندارک،ژنو،سوئیس،ایتالیا،میلان،سالزبورگ،اطریش،وین، خلیج آتن پایتخت یونان، عثمانی، استانبول، پوتی، قفقاز، تفلیس، گنجه، مقبره‌ی شیخ نظامی، با دکوبه، دریا و ورود به انزلی .

در اروپا به هرشهروکشوری که رسیده با تشریفات کامل مورد استقبال قرار گرفته و مجالس شام و رقص با خانوادههای سلطنتی، صاحب منصبها، اعیان و غیره داشته و از موزه‌ها، کارخانجات و بناهای تاریخی بازدید کرده است.

بعضی از افراد یا بزرگانی که در آنجاها ملاقات کرده عبارتند از:

امپراطور روسیه،حاکم مسکو،قسطنطین و نیکلا برادران امپراطور، امپراطور پروس و ولیعهد،بیسمارک،امپراطریس آگوستا،پادشاه و ملکه بلژیک،وزرای بلژیک، ولیعهد انگلیس، ملکه ویکتوریا، حاکم شهر لندن، پتی خواننده معروف فرنگستان، لرد گرانویل وزیر خارجه انگلستان، لردراسل، رؤسای ارامنه، یهود و نصاری، مارشال مک ماهون، خانواده سلطنتی و صدراعظم ایتالیا،خانواده‌ی سلطنتی لوکزامبورگ،امپراطور و شاهزادگان اطریش،سلطان عثمانی،وزرای خارجه مقیم استانبول، فرمانروای قفقاز وغیره

از انزلی تا تهران هم به تحریر خاطرات خود در بعضی روزها و اخبار مهم ادامه می‌دهد، در نزدیکی تهران امرا، سفرا و نمایندگان کشورهای خارجی، و غیره به استقبال او آمده بودند، در دروازه ناصری تهران افواج، موزیکانچیها وغیره با تشریفات کامل ادای احترام کرده مراسم سلام بطور رسمی در کاخ مرمر برگزار و به اندرون می‌رود. در این کتاب که توسط نگارنده بهانجام رسیده ، علاوه بر متن خاطرات مکاتباتی که از طرف حکام و امرای ایرانی، زنان حرم و سایر اسناد برای او ارسال شده ضمیمه کتاب شده است که 160 صفحه از کتاب 600صفحه ای را در بر می گیرد.ذیلا یکی ازین نامه ها ارائه می شود:

_

نامه کنتس ولتا به ناصرالدین شاه ]

عريضه کنتس ولتا، ترجمه شده لفا به نظر کيميا اثر سرکار اعليحضرت خسروانه روحی و روح العالمين فداه مشرف خواهد گردید.

به حضور اعليحضرت شاهنشاه ایران قبله و ملجاعالم اعليحضرتا

چون در جميع فرنگستان سخنی نیست مگر تشریف فرمایی آن اعليحضرت به فرنگستان، یک بیچاره مظلومه که مدتها مایل و شایق به وطن حصین 1 اصل:حسین مملکت آن اعليحضرت و سیاحت مشرق زمین است در کمال تضرع به آن اعليحضرت تمنا دارد که استدعای او را قبول فرموده در سلک همراهان خودشان محسوب فرموده و در تمام مدت این سفر، شرف التزام رکاب مبارک را داشته و در مراجعت به ایران در جزء خدام آستان جلالت شمرده شود 2 اصل : شمرده اید و یا آن اعليحضرت او را به نواب علیه شاهزاده خانم که تازه به جناب محمد خان سپهسالار مزاوجت اختیار کرده سپارند که در خدمت نواب معظم اليها به سمت منادمت 3 منادمت : ندیمی و همراهی دست و سازنده چی مخصوص سرافراز آید.

این بنده عریضه نگار دختری هستم جوان از اهل فرانسه، بسیار نجیب، اما این جنگ ناگهان مکنت طایفه مرا بر باد داد و چون خواب و خیال من از طفولیت همیشه این بود که در مملکت آن اعليحضرت زندگانی نمایم، لهذا، خوشبخت و سعادتمند خواهم بود که مستدعیات مرا آن اعليحضرت پذیرند. ۲۳ سال از مراحل زندگانی را پیموده ام، كمالات زیاد آموخته، السنه مختلف از قبیل فرانسه، نمسه و ایتالیایی تحصیل کرده ام. به علاوه صاحب آواز و از علم موسیقی باربطم،

طوری که داعیه دارم که با بهترین آوازه خوانهای فرنگ همسری نمایم، اگر چنانچه اصالت مانع نبود و نجابت طایفه ای دامنگیر نشده بود، هر آینه اقوامم مرا اجازه به آوازه خواندن در تماشاخانه ها می دادند و به این واسطه رفع احتياجم از همه می شد. لیكن پدر و مادرم بواسطه غیرتی که دارند مرا مانع از این عمل هستند. علاوه بر صفاتی که در خود دیده و عرض کرده ام میگویند بی عقل و بی کفایت هم نیستم. از جمالم میل مبارک اگر مایل به تقدیم باشد اینک لفة یک عکس بد خود را به حضور مبارک انفاذ داشتم. چیزی که مرا جرأت (۱۰۳۹) به این جسارت داده صفات حمیده ایست که از آن اعليحضرت در این اقليم انتشار یافته. بخصوص از تلطف و مرحمتی که نسبت به ما اهالی مغرب همیشه بروز داده اید، یقین دارم که بهترین سوغات و ارمغان از برای نواب علیه شاهزاده خانم که یقین دارای کمال و هنر هستند از من که معروف به خوشخویی و عقل هستم نخواهد بود. اگر عرایض من مقبول طبع مبارک شده باشد، به دو کلمه اعلان که در چه روز وارد وینه خواهند شد این بیچاره را سرافراز خواهید فرمود که بدون درنگ به میعادگاه حاضر شده به خاک پای مبارک مشرف بشوم.

یقین دارم که آن اعليحضرت از این مرحمت نسبت به من پشیمانی نخواهند داشت. علاوه بر این از برای اثبات نجابت و کیاست و اصالت خود عرایض متعدده از سفرای دول خارجه که در روم متوقف هستند و با اقوام این بنده دوستی دارند به حضور مبارک خواهم آورد.

به امیدواری این که آن اعليحضرت مرحمت فرموده جواب این عریضه بیچاره را خواهند داد، خود را از کنون به بعد کنیز و خدمتگذار آن اعليحضرت می دانم.

(کنتس ولتا)

منبع:روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر اول فرنگستان، به کوشش فاطمه قاضیها، تهران ، سازمان اسناد ملی ایران، 1377 صص477-480


۱. اصل:حسین
۲. اصل : شمرده اید
۳. منادمت : ندیمی و همراهی