چهارشنبه 26 دیماه 1403 فرصتی شد در محضر آیة الله شبیری زنجانی ــ حفظه الله ــ و جمعی از شاگردان ایشان، برای دومین بار گزارشی از پژوهش‌های چند سال اخیرم راجع به تصحیح بخش هایی از تفسیر رمّانی (موسوم به الجامع لعلوم القرآن یا الجامع لعلم القرآن) و تأثیر ناشناختۀ آن بر تفاسیر بعدی معتزله، شیعه و حتی اشاعره را ارائه دهم. خلاصه مطلب اینکه با تصحیح پاره‌هایی مختلف از چند بخش از تفسیر رمانی و مقابلۀ آن با التبیان الجامع لعلوم القرآن یا همان التبیان فی تفسیر القرآن (تألیف شیخ طوسی) اکنون با اطمینان می‌توان گفت: دست کم 90 درصد از متن تفسیر التبیان همان متن تفسیر رُمّانی است.<br />
<br />
به جز شیخ طوسی، شماری دیگر از ادیبان و مفسران سنّی یا معتزلی در سدۀ پنجم هجری چون ابن فورَک (متوفای 406 ق)، ابوالحسن حَوفی (متوفای 430 ق)، ابن سیدَه (متوفای 458 ق)، واحدی نیشابوری (متوفای 468 ق)، حاکم جشمی (متوفای 494 ق) و جز او نیز بدون ذکر نام رُمانی، مطالب تفسیر او را در آثار خود گنجانده‌اند. متن مصحَّح یک مجلد از این تفسیر که تقریباً نهایی شده است، به زودی منتشر خواهد شد.<br />
<br />
این فایل صوتی جلسه امشب در جلسۀ آیة الله شبیری زنجانی است که به لطف یکی از دوستان ضبط شده و به دستم رسیده بود. آن را برای اطلاع و استفادۀ پژوهشگران در اینجا منتشر می‌کنم.<br />
<br />
<br />
به جز شیخ طوسی، شماری دیگر از ادیبان و مفسران سنّی یا معتزلی در سدۀ پنجم هجری چون ابن فورَک (متوفای 406 ق)، ابوالحسن حَوفی (متوفای 430 ق)، ابن سیدَه (متوفای 458 ق)، واحدی نیشابوری (متوفای 468 ق)، حاکم جشمی (متوفای 494 ق) و جز او نیز بدون ذکر نام رُمانی، مطالب تفسیر او را در آثار خود گنجانده‌اند. متن مصحَّح یک مجلد از این تفسیر که تقریباً نهایی شده است، به زودی منتشر خواهد شد.<br />
<br />
این فایل صوتی جلسه امشب در جلسۀ آیة الله شبیری زنجانی است که به لطف یکی از دوستان ضبط شده و به دستم رسیده بود. آن را برای اطلاع و استفادۀ پژوهشگران در اینجا منتشر می‌کنم.<br />
<br />